IRCd (Internet Relay Chat Daemon -internet üzerinden sohbet programı-) yazılımları bu chat ortamına olanak tanıyan yazlımlardır. Bu yazılımlara örnek olarak: PTlink, Bahamut, Unreal, Conference Room IRCd lerini verebiliriz.
Yukarıda bahsedilen sebeplerden ötürü IRCd'nin ortaya çıkışı IRC ile aynı olmakla birlikte, ilk IRCd 1989 senesinde Jarkko Oikarinen (IRC daki ismiyle WIZ) tarafından hazırlanmıştır.
Jarkko 2.2+msa'nın yapılmasına yardım eden Markku Savela (IRC deki ismiyle msa) gibi bir çok insandan yardım almıştır.
IRCD sürümleri ilk olarak 1993 yılında ortaya çıkmaya başladı.
- 2.7 versiyonu, basitti fakat uyumsuzluk gösteriyordu. Bu versiyon IRCu'nun oluşmasına önderlik etti (undernet bölünüp IRCu'yu kullanmaya başlamıştı.)
-Versiyon 2.8, nick ve kanal sorunlarına yeni bir bakış açısı getirdi fakat modern IRC otoriteleri tarafından (Efnet, DALnet. Undernet v.b.) kabul görmedi. TS kullanımına karşı çıkılması (time stamping -network üzerindeki her kanal ve nick ile time stamp’i saklar) ve farklı programların kullanılmasıyla bölündü. EFnet adminleri TS yi destekledi.
- Daha sonra TS protokolleri tamamlandı. ircd-2.8.21’in Comstud (Chris Behrens) tarafından hazırlanan orjinal formu +CS patch’idir. Bir diğeri 2.8 için olan ve +th adı verilen Taner’in extension’undur (ki bu hybrid tarihinin başlangıcıdır). 1997 de Taner ile küçük bir işbirliği yapılmasıyla Jon Lusky (Rodder), 2.8/th.v5a.3 ü baz alarak kendi projesini yaptı ve 2.8/hybrid-2 ortaya çıktı.
- Nisan 1997 de hybrid ilk defa kullanıma sunuldu . h3 ve h4 ten sonra 1997 Eylül’ünde versiyon 5 hazırdı.
- hybrid-6 (Aralık 1998) başarılı bir şekilde kullanıma açıldı. Hatalı 2.8 kodları temizlendi yeni kodlar eklendi (örneğin CAPAB, +e, PRIVMSG @#chan, REJECT_HOLD, X/Q lines’ın desteklenmesi, daha iyi flood kontrolü).
- Ağustos 1999 tarihinde hybriddeki hatalı olan tüm kodların temzilenmesi için geliştirilmeye karar verildi. Server VERSION reply: 2.8/hybrid-6.0 üzerinde değişiklik yapıldı ve ircd-hybrid-7.0 oluştu.
- Version 7.0’den 4 yıl sonra 2003'de alogaritmalar bir kere daha yenilendi ve 1999 senesinde başlayan temizleme ve yenileme sürecinde ircd-hybrid-7.1 (2005) ortaya çıktı.
- Son olarak stabil form olan 7.2. kullanıma sunuldu. Farklı ve yeni metakodlar içeren (generic hooks ve callbacks manager) günümüze kadar ulaştı.
IRCD Server Türleri;
Unreal, Bahamut, Ptlink, Auspice ve bunlarla birlikte son yıllarda oldukça gelişme gösteren Bahamut temelinde yapılmış olan Tr-ircd ve Conference Room sayılı IRCD'ler arasındadır.
ilk olarak bizim de kullandığımız ircd olan Unreal IRCD:
Günümüzde en çok kullanılan IRCD türüdür, sebebi: ücretsiz olmasına rağmen CR IRCD gibi ücretli lisanslı IRCDlerin özelliklerinden daha iyisini sunuyor olmasıdır. Pek çok özellik isteğe bağlı olarak modifiye edilebilmektedir. Yönetimin işini kolaylaştıran ve istenilen herşeyin yazılımının olması en çok kullanılmasının sebeplerinden birdiğeridir.
Bahamut IRCD'ye bakacak olursak;
Bahamut hem DreamForge hem de Hybrid bazlı bir DALnet IRCd'sidir. Badamut Windows'ta çalışmamakla birlikte FreeBSD ve Linux işletim sistemlerinde çalışır.
Ptlink IRCD: Bundan 2-3 yıl kadar önce en çok kullanılan IRCD türüydü. Fakat kendini yenileyememesi ve yapımcıların ilgisizliği tabiki şuanda kullanılmaz bir boyuta getirdi.
ConferenceRoom: IRCD ler arasında lisanslı ürün olarak satılan bir IRCD türüdür.
Bir çok özelliğe sahiptir. Koruma özellikleri eklenti vs yapılmasa da, daha çok mIRC'e kapalı tutulan serverlar için ideal olan bir IRCD türüdür.
Peki neden farklı IRCD sürümleri vardır? Ya da bütün IRCD sürümleri (versionları) aynı mıdır?
Aralarında temel bazı özellikler ortak olmakla birlikte IRCD sürümlerinin arasında elbetteki farklar vardır. Mesela her IRCD sürümü bütün SERVICES sürümlerini desteklemez.
PTlink ya da Bahamut üzerinde kullanılan bir komut Unreal üzerinde kullanılmaz. Basit bir örnek olarak;
Oldukça sık kullanılan bir komut: /helpop
Bu komut Unreal IRCD özelliğidir ve tabi Unreal IRCD baz alınarak yapılmış diğer IRCD türevlerinin de özelliğidir. Bu komutun aslı nerede olursa olsun değişmez. Her IRCD sürümünün temel yardım komutu /help komutudur. Ancak bu komut bazlı clientlerde mesela mIRC'de kendi yardım menüsünü açmak için ayarlandığından /helpop komutu bulunmuştur. .
Ağımıza direkt olarak /raw help ? komutunu gönderirsek asıl komutun /help komutu olduğunu kolaylıkla görebiliriz.
İşte bu /helpop komutunun Ptlink versiyonu /helpsys tr-ircd versionu /helpme gibi değişik komutlardır.
farklılıklar da bunun gibi komutlardan ya da kiplere verilen farklı işlevlerden kaynaklanmaktadır.
Mesela bazı IRCD sunucularında +L (kanal link) kipi aktifken bazı sürümlerde deaktif edilir.
Hatta Bahamut gibi IRCD sürümlerinde böyle bir kip yoktur.
Yukarıda bahsedilen sebeplerden ötürü IRCd'nin ortaya çıkışı IRC ile aynı olmakla birlikte, ilk IRCd 1989 senesinde Jarkko Oikarinen (IRC daki ismiyle WIZ) tarafından hazırlanmıştır.
Jarkko 2.2+msa'nın yapılmasına yardım eden Markku Savela (IRC deki ismiyle msa) gibi bir çok insandan yardım almıştır.
IRCD sürümleri ilk olarak 1993 yılında ortaya çıkmaya başladı.
- 2.7 versiyonu, basitti fakat uyumsuzluk gösteriyordu. Bu versiyon IRCu'nun oluşmasına önderlik etti (undernet bölünüp IRCu'yu kullanmaya başlamıştı.)
-Versiyon 2.8, nick ve kanal sorunlarına yeni bir bakış açısı getirdi fakat modern IRC otoriteleri tarafından (Efnet, DALnet. Undernet v.b.) kabul görmedi. TS kullanımına karşı çıkılması (time stamping -network üzerindeki her kanal ve nick ile time stamp’i saklar) ve farklı programların kullanılmasıyla bölündü. EFnet adminleri TS yi destekledi.
- Daha sonra TS protokolleri tamamlandı. ircd-2.8.21’in Comstud (Chris Behrens) tarafından hazırlanan orjinal formu +CS patch’idir. Bir diğeri 2.8 için olan ve +th adı verilen Taner’in extension’undur (ki bu hybrid tarihinin başlangıcıdır). 1997 de Taner ile küçük bir işbirliği yapılmasıyla Jon Lusky (Rodder), 2.8/th.v5a.3 ü baz alarak kendi projesini yaptı ve 2.8/hybrid-2 ortaya çıktı.
- Nisan 1997 de hybrid ilk defa kullanıma sunuldu . h3 ve h4 ten sonra 1997 Eylül’ünde versiyon 5 hazırdı.
- hybrid-6 (Aralık 1998) başarılı bir şekilde kullanıma açıldı. Hatalı 2.8 kodları temizlendi yeni kodlar eklendi (örneğin CAPAB, +e, PRIVMSG @#chan, REJECT_HOLD, X/Q lines’ın desteklenmesi, daha iyi flood kontrolü).
- Ağustos 1999 tarihinde hybriddeki hatalı olan tüm kodların temzilenmesi için geliştirilmeye karar verildi. Server VERSION reply: 2.8/hybrid-6.0 üzerinde değişiklik yapıldı ve ircd-hybrid-7.0 oluştu.
- Version 7.0’den 4 yıl sonra 2003'de alogaritmalar bir kere daha yenilendi ve 1999 senesinde başlayan temizleme ve yenileme sürecinde ircd-hybrid-7.1 (2005) ortaya çıktı.
- Son olarak stabil form olan 7.2. kullanıma sunuldu. Farklı ve yeni metakodlar içeren (generic hooks ve callbacks manager) günümüze kadar ulaştı.
IRCD Server Türleri;
Unreal, Bahamut, Ptlink, Auspice ve bunlarla birlikte son yıllarda oldukça gelişme gösteren Bahamut temelinde yapılmış olan Tr-ircd ve Conference Room sayılı IRCD'ler arasındadır.
ilk olarak bizim de kullandığımız ircd olan Unreal IRCD:
Günümüzde en çok kullanılan IRCD türüdür, sebebi: ücretsiz olmasına rağmen CR IRCD gibi ücretli lisanslı IRCDlerin özelliklerinden daha iyisini sunuyor olmasıdır. Pek çok özellik isteğe bağlı olarak modifiye edilebilmektedir. Yönetimin işini kolaylaştıran ve istenilen herşeyin yazılımının olması en çok kullanılmasının sebeplerinden birdiğeridir.
Bahamut IRCD'ye bakacak olursak;
Bahamut hem DreamForge hem de Hybrid bazlı bir DALnet IRCd'sidir. Badamut Windows'ta çalışmamakla birlikte FreeBSD ve Linux işletim sistemlerinde çalışır.
Ptlink IRCD: Bundan 2-3 yıl kadar önce en çok kullanılan IRCD türüydü. Fakat kendini yenileyememesi ve yapımcıların ilgisizliği tabiki şuanda kullanılmaz bir boyuta getirdi.
ConferenceRoom: IRCD ler arasında lisanslı ürün olarak satılan bir IRCD türüdür.
Bir çok özelliğe sahiptir. Koruma özellikleri eklenti vs yapılmasa da, daha çok mIRC'e kapalı tutulan serverlar için ideal olan bir IRCD türüdür.
Peki neden farklı IRCD sürümleri vardır? Ya da bütün IRCD sürümleri (versionları) aynı mıdır?
Aralarında temel bazı özellikler ortak olmakla birlikte IRCD sürümlerinin arasında elbetteki farklar vardır. Mesela her IRCD sürümü bütün SERVICES sürümlerini desteklemez.
PTlink ya da Bahamut üzerinde kullanılan bir komut Unreal üzerinde kullanılmaz. Basit bir örnek olarak;
Oldukça sık kullanılan bir komut: /helpop
Bu komut Unreal IRCD özelliğidir ve tabi Unreal IRCD baz alınarak yapılmış diğer IRCD türevlerinin de özelliğidir. Bu komutun aslı nerede olursa olsun değişmez. Her IRCD sürümünün temel yardım komutu /help komutudur. Ancak bu komut bazlı clientlerde mesela mIRC'de kendi yardım menüsünü açmak için ayarlandığından /helpop komutu bulunmuştur. .
Ağımıza direkt olarak /raw help ? komutunu gönderirsek asıl komutun /help komutu olduğunu kolaylıkla görebiliriz.
İşte bu /helpop komutunun Ptlink versiyonu /helpsys tr-ircd versionu /helpme gibi değişik komutlardır.
farklılıklar da bunun gibi komutlardan ya da kiplere verilen farklı işlevlerden kaynaklanmaktadır.
Mesela bazı IRCD sunucularında +L (kanal link) kipi aktifken bazı sürümlerde deaktif edilir.
Hatta Bahamut gibi IRCD sürümlerinde böyle bir kip yoktur.
